GENEVA, Aprili 25 (IPS) – Kama kikundi cha wafanyikazi wa afya cha G20 kilivyokusanyika katika KwaZulu -Natal chini ya urais wa Afrika Kusini mapema mwaka huu, swali kuu lilifanana na watu wengi: tunawezaje kuharakisha chanjo ya afya ya ulimwengu (UHC) katika ulimwengu unaozidi kuwa sawa?
Na zaidi ya nusu ya idadi ya watu ulimwenguni- zaidi ya watu bilioni 4.5, kukosa upatikanaji wa huduma muhimu za kiafya, jibu lazima lianze na wale ambao wameachwa kwa utaratibu: wanawake, watoto, na vijana.
Hali ya UHC: Maendeleo ya Lagging na yasiyokuwa na usawa
Pamoja na maendeleo kadhaa, tuko kwenye njia ya kukutana na SDG Target 3.8 kwenye UHC. Kielelezo cha huduma ya UHC kiliboresha tu kutoka 65 hadi 68 kati ya 2015 na 2021, na imetulia baadaye. Mbaya zaidi, idadi ya watu walisukuma umaskini uliokithiri kwa sababu ya gharama za afya za nje (OOP) zinasimama kwa kushangaza bilioni 1.3 ulimwenguni.
Mishtuko hii ya kifedha haianguki sawasawa. Wanawake, watoto, na vijana wana hatari kubwa ya matumizi ya kiafya kwa sababu ya mahitaji yao ya juu ya kiafya na kutengwa mara kwa mara kutoka kwa mifumo ya ulinzi wa kijamii.
Kwa mfano, uchambuzi wa Hifadhi watoto mnamo 2024 uligundua kuwa watoto 1 kati ya 5 wangezaliwa bila kuhudhuria ujuzi, utafiti uliofanywa na WHO unabaini kuwa idadi kubwa ya huduma zinazohusiana na SRHR (pamoja na upangaji wa familia, utunzaji wa mama, na afya ya ujana) bila kipaumbele katika mipango ya UHC na hulipwa kwa-mfukoni.
Huduma muhimu za WCAH – zile ambazo huokoa maisha na kupunguza usawa – mara nyingi huachwa au kufadhiliwa katika vifurushi vya kitaifa vya faida ya UHC. Kwa mfano, hakiki ya vifurushi muhimu vya huduma za afya iligundua kuwa katika nchi 17 (kati ya 51 zilizochunguzwa) ambazo zimeelezea orodha ya uingiliaji muhimu 1 tu inajumuisha vifungu vyote tisa vya huduma muhimu vya SRHR vilivyopendekezwa na UNFPA katika miradi yao ya UHC.
Hata inapojumuishwa kwa jina, chanjo mara nyingi ni sehemu. Kwa mfano, huduma za uzazi wa mpango zinaweza kuorodheshwa katika vifurushi vya UHC lakini hazijafunikwa na ufadhili wa umma -kuondoa gharama kwa wanawake na familia. Vijana, haswa, wanakabiliwa na mapungufu ya papo hapo katika huduma. Inakadiriwa vijana milioni 1.2 hufa kila mwaka, kwa sababu inayoweza kuepukwa. Ambaye amejitolea kujumuisha huduma za afya za vijana zinazojibika katika utunzaji wa kimsingi.
Mapungufu haya sio matokeo ya mapungufu ya kiufundi – ni chaguo za kisiasa. Na katika enzi ambayo gharama ya kutokufanya inapimwa katika maisha yaliyopotea na fursa zilizokosekana, hizi ni chaguo ambazo hatuwezi kumudu.
Usawa: Mtihani wa maendeleo
Usawa lazima uwe lensi inayofafanua ya ajenda ya afya ya G20. Hata ambapo maendeleo ya kitaifa yamefanywa, chanjo inabaki kuwa sawa. Kwa mfano, utafiti wa nchi 25 katika Afrika Kusini mwa Jangwa la Sahara, walipata watoto kutoka kaya tajiri zaidi uwezekano wa kupokea chanjo muhimu kuliko zile kutoka kwa maskini zaidi katika nchi 23.
Katika makazi duni ya mijini na maeneo ya vijijini sawa, wasichana wa ujana wanakabiliwa na vizuizi vya muundo wa kupata huduma za SRHR kwa sababu ya unyanyapaa, gharama, na ukosefu wa utunzaji wa vijana.
Katika migogoro na mipangilio ya kibinadamu, wanawake na watoto wanakabiliwa na matokeo mabaya ya kiafya lakini hupokea uwekezaji mdogo. Jumla ya data inashughulikia hali hizi. Ahadi ya UHC haiwezi kutimizwa bila ufuatiliaji uliogawanywa na uingiliaji unaolenga ambao hutanguliza nyuma ya nyuma.
Wito kwa WCAH wa hivi karibuni katika UHC
Nchi za G20 zina ushawishi mkubwa katika ufadhili wa afya ulimwenguni na utawala. Kama hivyo, lazima:
-Huduma kamili za WCAH katika miradi ya UHC: Hakikisha huduma zote muhimu za SRHR zinajumuishwa, zinafadhiliwa kikamilifu, na zinalindwa kutokana na gharama za OOP.
-Expand Ufuatiliaji unaolenga usawa: Kugawanya viashiria vya UHC na umri, jinsia, mapato, na jiografia ili kufanya ukosefu wa usawa uonekane na unaoweza kutekelezwa.
-Uwekezaji katika Huduma ya Afya ya Msingi (PHC): Mifumo ya PHC lazima iwe na vifaa vya kupeana huduma za WCAH zilizojumuishwa, zilizo na watu, na vifaa vikali vya afya ya jamii.
-Uongozi wa ulimwengu na kujitolea kwa ndani: unganisha ufadhili, utawala, na muundo wa uwajibikaji kusaidia WCAH kama nguzo isiyoweza kujadiliwa ya mifumo ya afya yenye nguvu.
Afrika Kusini, ambayo inaongoza G20 mwaka huu pia inaongoza Mtandao wa Viongozi wa Global (GLN) kwa afya ya wanawake, watoto na vijana wanaopeana uongozi wa Kusini uliohitajika juu ya uongozi wa ulimwengu juu ya suala hili.
Wakati wa kufafanua
Hii ni zaidi ya mjadala wa sera. Ni wakati wa kufafanua kwa mshikamano wa ulimwengu na haki wakati ambao maadili haya yanashambuliwa. Wanawake, watoto, na vijana huwakilisha sio idadi ya watu tu – lakini pia idadi kubwa ya wale waliotengwa, wasio na dhamana, na waliozidiwa na mifumo dhaifu ya afya.
Ili kujenga mifumo ya afya ambayo ni sawa, ya pamoja, na endelevu, viongozi wa G20 lazima waweke WCAH katikati ya ajenda ya UHC. Sio kama mawazo ya baadaye – lakini kama kipaumbele cha msingi.
Tunasihi G20 ichukue fursa hii – kuwekeza mahali inapojali zaidi, na kuhakikisha kuwa hakuna mwanamke, hakuna mtoto, na hakuna kijana aliyebaki nyuma.
Rajat Khosla ni Mkurugenzi Mtendaji wa Ushirikiano wa Maternal, Newborn & Afya ya Mtoto (PMNCH).
IPS UN Ofisi
Fuata @ipsnewsunbureau
Fuata IPS News UN Ofisi ya Instagram
© Huduma ya Inter Press (2025) – Haki zote zimehifadhiwa. Chanzo cha asili: Huduma ya waandishi wa habari
