Iliyotangazwa mnamo Julai 19, mapigano yalifuata a Wimbi la kusumbua ya mapigano ya madhehebu, ndege za Israeli na ukiukwaji mkubwa wa haki za binadamu.
Mjumbe maalum wa UN kwa Syria Geir Pedersen aliambiwa Mabalozi katika Baraza la Usalama Siku ya Jumatatu kuwa Kuongezeka kwa hivi karibuni alikuwa “ametikisa” mabadiliko ya hatari ya nchi hiyo na yalionyesha hitaji la “marekebisho makubwa ya kozi” juu ya usalama na mipaka ya kisiasa.
“Syria wanajiondoa baada ya kutisha vurugu huko Sweida – vurugu ambazo hazipaswi kutokea na ambazo pia ziliona uingiliaji wa kigeni usiokubalika,“Bwana Pedersen alisema.
Kuongezeka na kuanguka
Machafuko hayo yakaanza Julai 12 wakati utekaji nyara wa pande zote uliongezeka kuwa mzozo wa silaha kati ya vikundi vya Druze na makabila ya Bedouin, wakichora vikosi vya usalama vya Syria.
Vurugu ziliongezeka, na ripoti za utekelezaji wa ziada, kutengwa kwa maiti na uporaji. Footage ilizunguka sana kwenye media za kijamii zilizovunwa mvutano wa madhehebu na disinformation.
Ingawa mapigano yamepungua sana, Bwana Pedersen alionya hali hiyo “inabaki kuwa ngumu na tete”. Raia waliteseka zaidi, na mamia waliuawa na kuenea akaunti za dhuluma na watendaji wa serikali na wasio wa serikali.
“Ninalaani ukiukwaji mbaya dhidi ya raia na wapiganaji huko Sweida. Pia ninalaani uingiliaji wa Israeli,” alisema, akimaanisha ndege karibu na Sweida na Dameski ambayo iliripotiwa kusababisha raia na vikosi vya usalama.
Picha ya UN/Loey Felipe
Maoni mapana ya mkutano wa Baraza la Usalama juu ya hali nchini Syria. Kwenye skrini ni Geir Pedersen, mjumbe maalum wa Katibu Mkuu wa Syria.
Mgogoro wa kibinadamu unazidi
Mahitaji ya kibinadamu yanaongezeka sana. Edem Wosornu, Mkurugenzi wa Operesheni katika Ofisi ya UN kwa Uratibu wa Masuala ya Kibinadamu (Ocha), Imefafanuliwa Sweida kama “Kuanguka kwenye makali ya kuanguka“.
“Vurugu za hivi karibuni huko Sweida zimehama watu wastani wa 175,000 … theluthi ya idadi ya watu katika serikali, ambapo theluthi mbili ya watu walikuwa tayari wanahitaji msaada,” aliwaambia Mabalozi.
Hospitali zimezidiwa na zinakabiliwa na uhaba mkubwa wa umeme, vifaa na wafanyikazi. Shirika la Afya Ulimwenguni (WHO) imethibitishwa Mashambulio matano juu ya huduma ya afya Huko Sweida, pamoja na mauaji ya madaktari wawili na kizuizi na kulenga ambulensi.
Miundombinu muhimu, pamoja na mifumo ya maji, imeharibiwa vibaya, na chakula, mafuta na dawa hubaki chache. Ufikiaji wa misaada unabaki mdogo kwa sababu ya ukosefu wa usalama.
Wakati misaada mitatu ya misaada isiyosaidiwa ilimfikia Sweida na chakula, mafuta na vifaa vya afya, Bi Wosornu alisisitiza hitaji la “ufikiaji endelevu wa kibinadamu” na ulinzi kwa wafanyikazi wa misaada na miundombinu.
Ukame na moto wa mwituni huongeza mateso
Vurugu hizo ziliambatana na moto mkubwa wa mwitu huko Lattakia ambao ulihama watu zaidi ya 1,100 na kuharibu shamba.
Moto huo ulizidishwa na “hali mbaya zaidi ya ukame ambayo Syria imeona katika miaka 36”, Bi Wosornu alisema, na viwango vya hifadhi ya maji vinaanguka kwa kiwango cha kihistoria.
Mawakala wa UN wanajibu na maji safi, huduma za afya na msaada wa chakula.
Picha ya UN/Loey Felipe
Edem Wosornu, Mkurugenzi wa Operesheni huko OCHA, anatoa muhtasari wa Wajumbe wa Baraza la Usalama la UN juu ya hali ya Syria.
Mageuzi kamili ya kisiasa
Envoy Envoy Pedersen alisisitiza kwamba amani endelevu nchini Syria inategemea mageuzi ya kisiasa ya pamoja, mabadiliko ya sekta ya usalama na haki ya mpito.
“Jimbo lina jukumu la wazi la kutenda kitaaluma na nidhamu, hata wakati wa kushambuliwa. Lazima ichukue udhibiti wa vikosi vyake na kuhakikisha uwajibikaji unaoonekana,” alisema.
Mkutano mpya wa watu unatarajiwa mnamo Septemba, hatua muhimu katika mfumo wa mpito. Bwana Pedersen alionya kuwa isipokuwa mchakato huo ni wa pamoja, wazi na mwakilishi, inahatarisha kuzidi kutoa uaminifu kwa umma.
Mabadiliko hayawezi kushindwa
“Mabadiliko ya kisiasa ya Syria hayawezi kushindwa,“Alisema.
Bi Wosornu aliunga wito wa mshikamano wa kimataifa, ufadhili wa haraka na kusimamishwa kwa uhasama. Asilimia 12 tu ya rufaa ya kibinadamu iliyorekebishwa ya dola bilioni 3.2 imefikiwa.
“Msaada wetu unapungua sana kukidhi kiwango cha mahitaji,” alisema, “Ikiwa Syria itapona, vurugu kama hizo lazima ziache.“
