IDLIB, Syria, Oktoba 16 (IPS) – Vita vimenyima maelfu ya watoto wa Syria juu ya haki yao ya kupata elimu, haswa watoto waliohamishwa katika kambi za kuhama. Wakati wa hali ngumu za kiuchumi na kutokuwa na uwezo wa familia nyingi kumudu gharama za kielimu, hatma ya watoto hawa iko chini ya tishio.
Adel al-Abbas, mvulana wa miaka 13 kutoka Aleppo, kaskazini mwa Syria, alilazimishwa kuacha masomo yake baada ya kutengwa kutoka mji wake na kuhamia kambini kwenye mpaka wa Syria-Kituruki. Anasema, “Nilikuwa nikifukuza ndoto yangu kama mtoto mwingine yeyote, lakini umaskini wa familia yangu na hali mbaya zilisimama katika njia yangu na kuharibu ndoto zangu zote.”
Adel alikuwa anatarajia kuwa mhandisi, lakini aliacha shule na akaacha lengo lake. Alibadilisha vitabu na kalamu na zana za kazi kusaidia mahitaji ya maisha ya familia yake masikini. Anaongeza, “Tunaishi katika hali ngumu sana leo; hatuwezi hata kumudu chakula. Kwa hivyo, lazima nipate kazi ya kuishi na kusaidia familia yangu, haswa baada ya baba yangu kupigwa na Shrapnel kichwani, ambayo ilimfanya ulemavu wa kudumu.”
Mama ya Adel anasikitishwa na hali ya mwanawe, akisema kwa IPS, “Tunahitaji mapato ambayo mwanangu huleta baada ya mume wangu kuugua na kushindwa kutoa kwa familia yetu. Kwa hali yoyote, kazi ni bora kuliko elimu ambayo sasa haina maana baada ya kuwa nje ya shule kwa muda mrefu na ameanguka nyuma ya wenzake.”
Reem al-Diri, mwenye umri wa miaka 11, aliondoka shuleni baada ya familia yake kutengwa kutoka Dameski ya vijijini kwenda mji wa Idlib kaskazini mwa Syria. Akielezea ni kwa nini, anaongea na hisia za wazi za majuto: “Nilipenda sana shule na alikuwa mmoja wa wanafunzi wa juu darasani mwangu, lakini familia yangu iliamua lazima nizuie elimu yangu kumsaidia mama yangu na kazi ya nyumbani.”
Msichana huyo anathibitisha kwamba anaangalia watoto wakiwa njiani kwenda shule kila asubuhi, na anatamani aende nao kukamilisha masomo yake na kuwa mwalimu katika siku zijazo.
Mama wa Reem, Umayya al-Khalid, anahalalisha kutokuwepo kwa binti yake, akisema, “Baada ya kuhamia kambini nje ya Idlib, shule zikawa mbali na tunakoishi. Sisi pia tunakabiliwa na ukosefu wa usalama na utekaji nyara wa wasichana. Kwa hivyo, niliogopa binti yangu na kumpendelea abaki nyumbani.”
Sababu za kuacha shule
Akram al-Hussein, mkuu wa shule huko Idlib, kaskazini mwa Syria, anaongea juu ya shida ya kuacha shule nchini.
“Kuacha shule ni moja wapo ya changamoto kubwa inayowakabili jamii. Kukosekana kwa elimu kunasababisha siku zijazo kwa watoto na kwa jamii nzima.”
Al-Hussein anasisitiza kwamba mamlaka husika na jamii ya kimataifa lazima itoe juhudi kubwa za kusaidia elimu na hakikisha haibaki ndoto ya mbali kwa watoto ambao wanakabiliwa na umaskini na uhamishaji.
Anaongeza, “Sababu na motisha kwa watoto wanaoacha shuleni hutofautiana, kuanzia masharti yaliyowekwa na vita-kama mauaji, uhamishaji, na kulazimishwa kwa kazi ya watoto na umaskini. Sababu zingine ni pamoja na kuhamishwa mara kwa mara na kutokujua kwa mtoto na kudadisi kwa watoto.
Katika muktadha huu, Timu ya Waratibu wa Majibu ya Syria, kikundi maalum cha takwimu nchini Syria, ilibainika kwa taarifa kwamba idadi ya watoto wa shule nchini Syria imefikia zaidi ya milioni 2.5, na Northwestern Syria pekee ya uhasibu kwa watoto zaidi ya 318,000 wa shule, na zaidi ya 78,000 kati yao wanaoishi katika kambi za kutengwa. Kati ya kikundi hiki, asilimia 85 wanajishughulisha na kazi mbali mbali, pamoja na zile hatari.
Katika ripoti ya tarehe 12 Juni, 2024, timu iligundua sababu muhimu nyuma ya shida ya kushuka kwa shule.
Upungufu wa shule zinazohusiana na wiani wa idadi ya watu, kuhama kuelekea elimu ya kibinafsi, hali ngumu za kiuchumi, ukosefu wa sheria za serikali za mitaa kuzuia watoto kuingia katika soko la kazi, uhamishaji na uhamiaji wa kulazimishwa, na sekta ya elimu iliyotengwa na msaada wa kutosha kutoka kwa mashirika ya ndani na ya kimataifa ya kibinadamu yanaonekana kama sababu.
Ripoti ya timu hiyo ilionya kwamba ikiwa hali hii itaendelea, itasababisha kuibuka kwa kizazi kisicho na kusoma, kisicho na kusoma. Kizazi hiki kitakuwa watumiaji badala ya wazalishaji, na kwa sababu hiyo, watoto hawa wasio na elimu watakuwa mzigo kwa jamii.
Mipango ya kurejesha shule zilizoharibiwa
Uharibifu wa shule nchini Syria umechangia kwa kiasi kikubwa shida ya kuacha shule. Katika miaka yote ya vita, shule hazikuhifadhiwa kutokana na uharibifu, uporaji, na uharibifu, na kuacha mamilioni ya watoto bila mahali pa kujifunza au katika majengo yasiyostahili elimu. Walakini, kwa kuanguka kwa serikali ya Assad, mipango kadhaa imezinduliwa ili kurejesha shule hizi. Hii inaonekana kama hitaji la haraka na la haraka la kujenga Syria mpya.
Samah al-Dioub, mkuu wa shule katika mji wa kaskazini wa Syria wa Maarat al-Nu’man, anasema, “Shule za Syria zilipata uharibifu mkubwa kutoka kwa tetemeko la ardhi na mabomu. Tumekusanya pesa kutoka kwa wakaazi wa jiji na sasa wanafanya kazi kwa ukarabati shule hiyo, lakini hitaji hilo bado ni kubwa na gharama kubwa.” Alifafanua kuwa lengo lao la sasa ni katika uchunguzi wa shule na kuweka kipaumbele ni zipi zinahitaji ukarabati zaidi.
Mhandisi Mohammad Hannoun, mkurugenzi wa majengo ya shule katika Wizara ya Elimu ya Syria, anasema kwamba takriban shule 7,400 kote Syria ziliharibiwa kabisa au ziliharibiwa kabisa. Wamerejesha shule 156 hadi sasa.
Hannoun anaongeza, “Tunafanya kazi kurekebisha shule katika mikoa yote ya Syria, tukilenga kuandaa shule angalau moja katika kila kijiji au jiji kukaribisha wanafunzi wanaorudi. Wizara ya elimu, pamoja na mashirika ya ndani na kimataifa na asasi za kiraia, zote zinachangia juhudi hizi za urejesho.”
Hannoun anasema kwamba uharibifu mkubwa wa majengo ya shule unawaumiza walimu na wanafunzi. Inasababisha ukosefu wa rasilimali za msingi za kielimu, inaweka shinikizo kwa shule chache ambazo bado zinafanya kazi, na husababisha idadi kubwa ya wanafunzi kuacha kazi, ambayo hatimaye inathiri ubora wa mchakato wa elimu.
Kama sehemu ya mipango yao ya dharura, Hannoun anaelezea kwamba wizara hiyo, kwa kushirikiana na mashirika ya washirika, inatarajia kuamsha shule zilizo na rasilimali zinazopatikana ili kuwachukua watoto wanaorudi kutoka kambi na kutoka nchi za hifadhi. Jaribio hili linalenga sana katika maeneo yaliyoathirika ambayo yamepata mawimbi makubwa ya kuhamishwa.
Mfuko wa Watoto wa Umoja wa Mataifa (UNICEF) Alisema mnamo 2025, watu milioni 16.7, pamoja na watoto milioni 7.5, wanahitaji msaada wa kibinadamu nchini, na watoto milioni 2.45 kutoka shuleni, na watoto milioni 2 wako katika hatari ya utapiamlo.
Hali ya kuacha shule imekuwa shida ya kutishia watoto wa Syria, ambao wamelazimishwa na hali kufanya kazi kupata pesa kwa familia zao. Badala ya kuwa darasani kujenga hatma zao, watoto wanajitahidi kuishi katika mazingira yaliyoachwa na migogoro na kuhamishwa.
© Huduma ya Inter Press (20251016102013) – Haki zote zimehifadhiwa. Chanzo cha asili: Huduma ya waandishi wa habari
