NAIROBI, Desemba 10 (IPS) – Utafiti mpya na dashibodi inayoingiliana iliyotolewa leo jijini Nairobi katika Kikao cha Saba cha Mkutano wa Mazingira wa Umoja wa Mataifa (UNEA) hugundua kuwa mtiririko wa kifedha wa sasa unabaki mabilioni ya dola fupi ya kile kinachohitajika kufikia lengo la biolojia ya ulimwengu ya kulinda na kuhifadhi angalau asilimia 30 ya ardhi ya ulimwengu na bahari ya 2030 (30. 30.
Kujitolea kwa ulimwengu unaojulikana kama ’30 × 30 ′ kulirekebishwa chini ya Mfumo wa Biolojia ya Kunming-Montreal Global (GBF). Kwa kifupi, Mfumo wa Biolojia ya Kunming-Montreal ni njia kabambe ya kufikia maono ya ulimwengu ya ulimwengu unaoishi kulingana na maumbile ifikapo 2050 kupitia malengo manne kufikiwa na 2050, na malengo 23 ya kufikiwa na 2030.
Lengo la 3 mara nyingi hujulikana kama 30 × 30. Hii Ripoti mpya ni muhtasari wa kwanza kamili ya mtiririko wa fedha za kimataifa tangu viongozi wa ulimwengu walipitisha GBF mnamo Desemba 2022 na matokeo ya kuharibika. Michael Owen, mwandishi wa masomo, Indufor Amerika ya Kaskazini, alisema kuwa hadi leo, “kumekuwa na uchambuzi mdogo wa umma wa mtiririko wa fedha za kimataifa kwa maeneo yaliyolindwa na kuhifadhiwa.”
Alisisitiza kwamba uwazi hauna usawa kati ya wafadhili na kwamba data inayohitajika kuelewa ufadhili 30 × 30 imegawanywa katika vyanzo anuwai, mara nyingi inakosa azimio linalohitajika kufuatilia maendeleo ya kweli.
“Lengo letu kwa dashibodi ya fedha 30 × 30 ni kuweka data hizi, kuwezesha watumiaji kutazama ufadhili katika kiwango cha mradi, na kutoa maoni wazi ya mwenendo wa juu katika ripoti inayoandamana. Tunatumai uchambuzi huu unawahimiza wafadhili zaidi kuimarisha uwazi na uwajibikaji tunapoelekea tarehe ya mwisho ya Target 3,” alisema.
Tathmini mpya ya Indufor, iliyofadhiliwa na Kampeni ya Mazingira, Amana za Pew Charitable, na Msitu wa mvua Norway, hugundua kuwa, ingawa ufadhili wa kimataifa ulioundwa kusaidia nchi zinazoendelea kufadhili ulinzi wa asili umeongezeka kwa asilimia 150 katika kipindi cha muongo mmoja, kufikia zaidi ya dola bilioni 1 mnamo 2024, inahitimisha pia mataifa yaliyoendelea.
Brian O’Donnell, mkurugenzi wa kampeni ya maumbile, alisema uchambuzi unaonyesha ufadhili zaidi unahitajika.
“Licha ya maendeleo kadhaa ya hivi karibuni, ufadhili unakadiriwa kupungua mabilioni ya kile kinachohitajika kufikia lengo la 30 × 30. Kuna haja ya wazi ya kuongeza fedha za uhifadhi wa baharini, haswa kwa majimbo yanayoendelea ya Kisiwa, ambayo hupokea sehemu ndogo tu ya ufadhili uliowekwa kwa mikoa mingine,” alisema.
Alisisitiza kwamba kukutana na lengo la 30 × 30 ni muhimu kuzuia kutoweka, kufikia malengo ya hali ya hewa, na kuhakikisha huduma ambazo asili hutoa uvumilivu, pamoja na ulinzi wa dhoruba na hewa safi na maji. Wakati huo huo, mahitaji ya ufadhili ni kwamba, kwa mataifa kulinda angalau asilimia 30 ya ardhi ya sayari na bahari ifikapo 2030, kupanua na kusimamia maeneo yaliyolindwa pekee yanahitaji dola bilioni 103 hadi bilioni 178 kwa mwaka ulimwenguni, zaidi ya dola bilioni 24 zilizotumika kwa sasa.
Anders Haug Larsen, Mkurugenzi wa Utetezi katika Msitu wa Mvua ya Msitu Norway, alitaka msaada ulioongezeka wa kimataifa, akisema, “Hivi sasa tuko mbali, wote katika kuhamasisha rasilimali na kulinda maumbile.”
“Sasa tunayo fursa fupi ya fursa, ambapo serikali, wafadhili, na watendaji ardhini, pamoja na watu asilia na jamii za wenyeji, wanahitaji kufanya kazi kwa pamoja ili kuongeza fedha na hatua za ulinzi wa asili wa haki.”
Wakati wa uzinduzi huo, wajumbe huko UNEA, shirika la kiwango cha juu cha kufanya maamuzi juu ya mazingira na ushirika wa ulimwengu wote wa wanachama 193 wa UN, walisikia kwamba tangu mwaka 2014, fedha za kimataifa za maeneo yaliyolindwa na kuhifadhiwa katika nchi zinazoendelea zimeongezeka kwa asilimia 150, kuongezeka kutoka karibu dola milioni 396 hadi zaidi ya USD bilioni 1.1 kwa 2024.
Kwa kuongezea, jumla ya fedha zimekua haraka sana tangu kusainiwa kwa GBF kwani jumla ya jumla ya kila mwaka iliongezeka asilimia 61 kutoka 2022 hadi 2024 ikilinganishwa na kipindi cha miaka mitatu iliyopita.
Walakini, licha ya ukuaji wa hivi karibuni, ufadhili wa maeneo ya kimataifa yaliyolindwa na kuhifadhiwa bado chini ya mahitaji ya kifedha yaliyoainishwa katika GBF Lengo la 19. Lengo la 19 ni juu ya kuongeza rasilimali za kifedha kwa bioanuwai na inatafuta kuhamasisha dola bilioni 200 kwa mwaka kutoka vyanzo vyote, pamoja na dola bilioni 30 kupitia fedha za kimataifa.
Maeneo yasiyolindwa ulimwenguni, maeneo mengi ya biodiverse yapo katika nchi zilizo na bajeti ngumu za umma na mahitaji ya maendeleo yanayoshindana, na kufanya fedha hizi kuwa muhimu, kwani fedha za kimataifa zitakuwa muhimu sana kutoa 30 × 30 kwa usawa na kwa ufanisi.
Fedha hizo zitalipa shughuli kama vile kuanzisha maeneo mapya yaliyolindwa, kutoa uwezo kwa waendeshaji ambao hulinda maeneo yaliyolindwa na yaliyohifadhiwa, na kusaidia vikundi vya asilia na jamii za mitaa ambazo zinaishi kwenye maeneo yaliyohifadhiwa au karibu.
Katika suala hili, tafiti zilizopo za kugharimu ulimwenguni zinaonyesha kuwa maeneo yaliyolindwa yatahitaji wastani wa asilimia 20 ya ufadhili wa biolojia ifikapo 2030. Takriban dola bilioni 4 kwa mwaka inahitajika ifikapo 2025 na dola bilioni 6 kwa mwaka inahitajika ifikapo 2030, kwa lengo 3 pekee, sambamba na Lengo la 19A.
Kinyume na hali hii ya nyuma, ripoti hiyo inagundua kwamba kutambua maono ya 2030 GBF kutoka kwa msingi wa leo, “Maeneo ya kimataifa yaliyolindwa na kuhifadhiwa yatahitaji kukua karibu asilimia 33 kwa mwaka – zaidi ya mara tatu ukuaji wa kila mwaka uliozingatiwa kutoka 2020 hadi 2024.”
Kati ya 2022 na 2024, wastani wa fedha za kila mwaka ziliongezeka kwa asilimia 70 ikilinganishwa na kipindi cha miaka minne iliyopita, wakati sekta ya uhisani iliongeza ufadhili kwa asilimia 89; Walakini, ikiwa trajectory ya sasa inaendelea, ufadhili wa kimataifa haswa kwa maeneo yaliyolindwa na yaliyohifadhiwa yatapungukiwa na hitaji la 2030 na takriban dola bilioni 4.
Ni wafadhili watano tu wa nchi mbili na mifumo ya kimataifa, pamoja na Ujerumani, Benki ya Dunia, Kituo cha Mazingira cha Global (GEF), Jumuiya ya Ulaya, na Merika, wametoa asilimia 54 ya maeneo yote yaliyofuatiliwa na yaliyohifadhiwa yaliyohifadhiwa kwa 30 × 30 tangu 2022. Upande wa chini ni kwamba dimbwi hili ndogo la wafadhili hufanya ufadhili unaofaa kwa mabadiliko ya kisiasa na mabadiliko ya kisiasa.
Nchi zenye kipato cha chini hupokea ufadhili, lakini mtiririko wa kimataifa unaendelea sana visiwa vidogo vinavyoendelea na mikoa mingine ya bahari. Kwa jumla, fedha za kimataifa zilizolindwa na zilizohifadhiwa zimekua haraka sana barani Afrika, ambayo ifikapo 2024 itapokea karibu nusu, au asilimia 48, ya mtiririko wote uliofuatiliwa.
Wakati huo huo, majimbo madogo yanayoendelea ya kisiwa hupokea dola milioni 48 au asilimia 4.5 tu kwa mwaka, katika ufadhili wa kimataifa 30 × 30, licha ya kutangulizwa wazi katika GBF chini ya Target 19A. Kwa jumla, idadi kubwa ya ufadhili wa kimataifa, asilimia 82, inaenda katika kuimarisha maeneo yaliyolindwa na kidogo huenda kwa upanuzi wa maeneo yaliyolindwa.
Mazingira ya baharini yalipokea asilimia 14 tu ya ufadhili wa kimataifa licha ya kuwakilisha asilimia 71 ya sayari. Katika yote, ufadhili mwingi huenda kwa maeneo ya kawaida yaliyolindwa – kwa mfano, kwa mfano, chini ya uwakili wa watu asilia au jamii zingine za mitaa.
Kwa jumla, ripoti hiyo inakusudia kuonyesha uharaka wa ahadi za kina kutoka kwa wadau wote – serikali, uhisani, taasisi za kimataifa, na sekta binafsi – kuongeza kiwango cha uwekezaji kabla ya 2030 kulinda watu, viumbe hai, na uchumi.
Dashibodi mpya husaidia kutafsiri ahadi za kifedha katika hatua za kimkakati zinazohitajika kufikia mikoa na shughuli ambazo zinahitajika sana kufikia maendeleo kuelekea lengo la 30 × 30.
Ripoti ya Ofisi ya IPS UN
© Huduma ya Inter Press (20251210131632) – Haki zote zimehifadhiwa. Chanzo cha asili: Huduma ya waandishi wa habari
