Maisha ya ndoa huambatana na changamoto nyingi, mojawapo ikiwa ni uhusiano kati ya mtu na wakwe zake.
Wakati mwingine, wakwe huwa baraka kubwa katika maisha ya wanandoa, lakini kuna hali ambapo baadhi ya wakwe huwa wakorofi, wakivuruga amani ya familia.
Makala inachambua mbinu mbalimbali ambazo mtu anaweza kutumia kuishi kwa amani na wakwe wenye tabia zisizopendeza.
Minza Bundala, mkazi wa Luchelele mkoani Mwanza anasimulia: “Nilianza kukaa na mama mkwe wangu baada ya kuanza kuugua, hivyo ndugu wa mume wangu wakapendekeza aje kuugulia kwangu, yaani kwa mtoto wake mkubwa.
Wakati anaumwa sikujua tabia zake kwani alikuwa mtu mwenye kutia huruma sana, asiye na raha na anayeonesha maumivu ya ugonjwa usoni.
Nilianza kumuhudumia na Mungu akajalia akapona, ndipo nikaijua tabia yake. Alianza kunisema kwa maneno mabaya, kunisema vibaya ikafika hatua hadi akataka mume wangu aniache amtafutie mwanamke mwingine.
“Hiyo siku nimetoka sokoni kuhemea nikamsikia yeye, wifi yangu aliyekuja naye kutoka kijijini na mume wangu wakizungumza, mama mkwe wangu akimwambia mumewangu aachane na mimi kwanza ni mwanamke nisiyejishughulisha…niliumia sana.”
Naye Ruben Edwin, mkazi wa Nyasaka mkoani Mwanza anasema: ‘’Awali nilipata shida, lakini nilivyokuja kujua mbinu ya kumtuliza mama mkwe maisha yakawa rahisi sana kiasi kwamba hata nikifanya kosa anakuwa upande wangu.
“Alikuwa ana gubu sana….yeye anaishi Usagara mimi na mke wangu tunaishi Nyasaka, sasa alikuwa anaweza kupiga simu saa 11 alfajiri analalamika tu yaani nyie hata kunitembelea hakuna? Tupo pua na mdomo lakini kuonana hadi mwaka upite?…
Kabla ya kuchukua hatua yoyote, ni muhimu kuelewa chanzo cha ukorofi wao. Wengine huathiriwa na wivu, hasa ikiwa wanaona mwana wao anaelekea zaidi kwa mwenza wake kuliko familia ya asili.
Wengine huwa na matarajio makubwa yasiyotimizwa, au wanahisi kupoteza mamlaka kwa mtoto wao. Kwa kuelewa chanzo cha tabia hiyo, mtu anaweza kuchukua hatua stahiki bila kuongeza mzozo.
Kuweka mipaka ni mojawapo ya mbinu bora zaidi za kulinda ndoa dhidi ya ushawishi wa nje usiofaa. Wanandoa wanapaswa kukubaliana mapema jinsi ya kushughulikia uhusiano na familia ya pande zote mbili.
Mipaka inaweza kuwa katika maeneo kama vile idadi ya mara wanavyotembelewa, aina ya ushauri wanaoruhusiwa kutoa na maamuzi ya familia yanayopaswa kuwa kati ya wanandoa tu. Mipaka ikiwa wazi na kuzingatiwa kwa heshima, huweza kusaidia kuondoa mivutano isiyo ya lazima.
Hata kama wakwe ni wakorofi, haifai kulipiza kwa maneno au vitendo vya dharau. Heshima ina nguvu ya kubadilisha moyo wa mtu. Jibu la upole huweza kuwa mwanzo wa kujenga uhusiano bora. Katika baadhi ya mazingira, ukimya wenye heshima huweza kusema zaidi kuliko mabishano.
Wakati mwingi, tatizo linapotokea kati ya mke/mume na wakwe, mwenza mmoja ndiye anayekumbwa na hali ya kuchagua upande. Hii huweza kuleta mgawanyiko ndani ya ndoa.
Hivyo, ni muhimu kumshirikisha mwenzako kwa njia ya heshima na kueleza jinsi tabia za wakwe zinavyoathiri hisia zako bila kumlaumu au kumweka kati. Ni vyema mwenza awe wa kwanza kuzungumza na wazazi wake kwa utulivu na kuwaweka sawa.
Kama hali inazidi kuwa ngumu, ni busara kuhusisha mshauri wa ndoa au mtu mzima wa familia anayeaminika na kuheshimiwa na pande zote. Mshauri anaweza kusaidia kuweka wazi malalamiko na kupendekeza suluhisho bila mivutano zaidi. Katika jamii nyingi, wazee wana nafasi ya pekee katika kusuluhisha migogoro ya kifamilia.
Kama mawasiliano ya mara kwa mara na wakwe yanakuumiza kisaikolojia au kuharibu amani ya familia, ni busara kupunguza ukaribu bila kukosa heshima.
Unaweza kuchagua kuwa unapoongea nao ni kwa njia rasmi tu, au kuwasiliana kupitia mwenza wako. Hii ni njia ya kujilinda kisaikolojia na kulinda ndoa yako.
Si kila jambo linaweza kubadilishwa. Wengine ni wakorofi kwa asili, na hawatabadilika hata kama utajitahidi vipi.
Katika hali kama hii, ni lazima kujifunza namna ya kuvumilia kwa busara. Kuvumilia hakumaanishi kukubali kuonewa, bali ni kuwa na hekima ya kuchagua vita vya kupigana na kuachilia visivyo na maana.
Ingawa ni vigumu, epuka kuwazungumzia vibaya wakwe wako kwa watoto, marafiki au jamaa. Hii huweza kuharibu sifa yako na kueneza chuki. Badala yake, tafuta mtu wa karibu au mshauri wa kitaalamu ambaye unaweza kumweleza kwa siri na kupata msaada wa kisaikolojia.
Mara nyingine, ukorofi wa wakwe unatokana na kutengwa au kutohusishwa na maisha ya watoto wao. Jaribu kwa kiasi kuwashirikisha katika baadhi ya shughuli, kama vile sherehe, safari za kifamilia au hata kuwashukuru kwa msaada wanaotoa. Kuwafanya wajihisi kuwa sehemu ya familia kunaweza kupunguza mivutano.
Kwa waumini, maombi ni silaha kubwa dhidi ya changamoto za kifamilia. Kumuomba Mungu akupe hekima, uvumilivu na upendo ni msingi wa kudumu katika kuishi na watu wenye tabia ngumu. Wengine hupata suluhisho kubwa baada ya muda kupitia maombi na kutulia kiroho.
Kuishi na wakwe wakorofi ni changamoto halisi inayowakumba wanandoa wengi. Hata hivyo, kwa kutumia mbinu kama kuweka mipaka, kuonyesha heshima, kumshirikisha mwenza, na kuwa na uvumilivu, mtu anaweza kuishi nao kwa amani bila kuathiri ndoa.
Mafanikio katika hali hizi huhitaji hekima, busara, na mara nyingine uvumilivu wa hali ya juu. Kwa kutumia mbinu hizi, ndoa inaweza kusitawi hata katika mazingira yenye changamoto kutoka kwa wakwe.
Jinsi ya kuishi na wakwe wakorofi
Kuishi na wakwe wenye tabia mbaya kuna changamoto, lakini kuna njia za kujenga mazingira mazuri na kulinda amani yako. Hapa ni baadhi ya ushauri wa jinsi ya kuishi kwa amani na wakwe wenye tabia mbaya:
Kwanza, jiepushe na migogoro isiyokuwa ya lazima. Usiharakishe kupigana au kuleta migogoro bila sababu. Epuka majadiliano makali na watu wenye tabia mbaya ili kuepuka hali kuwa mbaya zaidi.
Baki na nia ya kujenga, jitahidi kuwa na tabia ya upole, uvumilivu, na uelewa. Hii inaweza kuwasaidia wakwe kuona thamani ya kuishi kwa amani na kukutakia mema.
Pia jitahidi kuweka mipaka baina yenu. Thibitisha mipaka yako na wakwe zako. Usiruhusu tabia zao zikuathiri kihisia, kiakili, au kimwili. Ikiwa wanakukosea, toa malalamiko kwa njia ya amani na ya wazi.
Nne, tafuta msaada kwa washauri ambao wanaaminika ili upate usaidizi. Ikiwa hali ni mbaya sana na unahisi kuna tishio la usalama wako, wasiliana na watu wenye mamlaka kama polisi au mashirika yanayosaidia usalama wa raia.
Kikubwa ziadi, jifunze kusamehe na kuachilia matatizo uliyonayo hii itakusaidia pia kuishi vizuri n wakwe zako. Kusamehe kunaweza kupunguza msongo wa mawazo na kuleta amani moyoni. Usijaribu kuishi na chuki au hasira, bali jifunze kuachilia.
Pia, jihadhari na usalama wako, ikiwa tabia ya wakwe inahatarisha usalama wako, chukua hatua za kujilinda na kuepuka maeneo wanayokupa mara nyingi.
Unaweza kutafuta uungaji mkono wa kila anachozungumza ili kuepusha shari na kutokuelewana. Fanya kazi na watu waaminifu, familia, au marafiki ambao wanaweza kusaidia kukulinda na kusaidia kuleta mazingira mazuri.
Kumbuka, si kila mtu ana nia nzuri kwako, hivyo ni muhimu kuwa makini na kujilinda. Ikiwa hali ni mbaya sana, usisite kutafuta msaada kutoka kwa mamlaka husika au wataalamu wa usalama na ushauri wa kijamii.
Nini cha kufanya kudhibiti tabia za wakwe wakorofi
Kudhibiti tabia za wakwe wakorofi ni changamoto inayohitaji uvumilivu, busara, na mikakati mzuri. Hapa kuna hatua chache unaweza kuchukua ili kuishi kwa amani na kudumisha uhusiano mzuri:
Kwanza, onyesha subira na uvumilivu. Epuka kukasirika au kujibu kwa hasira. Subira ndiyo njia bora ya kukabiliana na tabia za watu wakorofi.
Zungumza kwa utulivu na busara. Jaribu kuzungumza nao kwa upole na kueleza hisia zako bila kulaumiana. Mawasiliano ya wazi na ya heshima huongeza uelewano.
Epuka migogoro isiyokuwa ya lazima. Jikinge na majadiliano ya kuchochea migogoro. Ikiwa kuna mambo yanakukera, jaribu kuyazungumza kwa utulivu na kuyatatua kwa pamoja.
Weka mipaka na usiwe na ulegezaji. Kuwa na mipaka ya kijamii na ya nyumbani. Usiruhusu tabia mbaya ziendelee bila kuchukuliwa hatua.
Tafuta usaidizi wa watu wengine wenye busara. Ikiwa hali ni mbaya sana, tafuta msaada kutoka kwa watu wenye busara au viongozi wa familia ili kuleta suluhisho.
Jenga uhusiano wa msingi wa heshima. Heshimu kila mmoja na jaribu kuelewa changamoto zao. Upendo na uvumilivu vinaweza kusaidia kupunguza migogoro.
Jiandae kuishi kwa amani. Kumbuka kuwa si kila tabia inaweza kubadilika mara moja. Jifunze kuishi kwa amani na kukubali hali kama ilivyo.
Kumbuka, kila hali ni tofauti, na ni muhimu kuangalia mazingira yako na kuchukua hatua zinazofaa. Ikiwa hali ni mbaya sana, usisite kusaka msaada wa kitaalamu au wanandoa wenye uzoefu.
