MANILA, Ufilipino, Novemba 11 (IPS) – Mkakati wa kiuchumi wa Rais wa Merika kwa kipindi chake cha pili unakusudia kupata ulimwengu wote, haswa washirika wake matajiri wenye uwezo mkubwa, kulipa zaidi kusaidia kuimarisha uchumi wa Amerika.
Hatua za hivi karibuni za Amerika zimeongeza kasi ya de-dollarisation lakini hizi kwa kiasi kikubwa zimekuwa zisizoweza kuepukika za vitendo vyake badala ya kutokana na njama yoyote ya wengine hadi mwisho huo.
DE-DOLLARISATION CONSCIST
Mchumi wa Harvard Kenneth Rogoff Hivi majuzi, “tuko katika eneo kubwa zaidi katika mfumo wa sarafu ya ulimwengu tangu mshtuko wa Nixon kumaliza safu ya mwisho ya kiwango cha dhahabu.”
Baada ya Mkutano wa Bretton Woods mnamo 1944, bei ya dhahabu iliwekwa kwa $ 35 kwa aunzi. Mnamo Agosti 1971, Rais wa Merika Richard Nixon alimaliza usawa huu wa dola ya dhahabu.
Kuteremka kwa densi kumeendelea polepole tangu, na spurts fupi za mara kwa mara na kurudi nyuma. Kwa mfano, mtaji unapita nje ya nchi uliongezeka kufuatia shida ya kifedha ya 2008-09.
Kuongezeka kwa silaha za uhusiano wa kiuchumi labda kumeongeza kasi ya de-dollarisation. Rogoff aligundua, “Hii ilikuwa ikitokea kwa muongo mmoja kabla ya Trump. Trump ni kuongeza kasi.”
Serikali, benki kuu na nchi za BRICS zimekuwa zikifanya densi. Hata watetezi wa dola ya Amerika hawakataa tena njia mbadala za jukumu la dola kama sarafu ya hifadhi ya ulimwengu.
Wakati huo huo, wawekezaji wa kigeni wa kibinafsi, pamoja na wasimamizi wa mali za kigeni, benki za uwekezaji na fedha za pensheni, hawataki kuachwa nyuma.
Wasimamizi wa mfuko wa uwekezaji wanazidi ‘kuhatarisha’ kwa kukata mfiduo wa mali zilizo na dola.
MAR-A-LAGO
Mchumi Stephen Miran amependekeza mpango mpya wa Trump kuhitaji serikali zingine kulipa Amerika kwa huduma zilizotolewa.
Mwenyekiti wa kwanza wa Baraza la Washauri wa Uchumi wa Trump, Miran ameteuliwa kwa Bodi ya Hifadhi ya Shirikisho la Merika.
Siku chache baada ya Trump kutangaza ushuru wake wa siku ya ukombozi Aprili 2, Miran alielezea matarajio matano. Hizi zinatarajia mataifa mengine kulipa Amerika kwa huduma za ‘bidhaa za umma’ ambayo inatoa ulimwengu.
Washirika watatarajiwa kulipa Amerika zaidi kwa ‘mwavuli wa usalama’ ambayo hutoa kwa NATO na washirika wengine. Amerika pia inatarajia wale wanaonunua vifungo vya Hazina kulipa zaidi kwa ‘upendeleo’
Mnamo Novemba 2024, Miran’s Mwongozo wa mtumiaji wa kurekebisha mfumo wa biashara ya ulimwengu ilipendekeza makubaliano ya Mar-a-Lago, yaliyopewa jina la Hoteli ya kipekee ya Kisiwa cha Florida na makazi.
Alitaja pia makubaliano ya Plaza, ambayo utawala wa Reagan uliweka kwa washirika wake wa G5 mnamo Septemba 1985. Halafu, Amerika ililazimisha Japan na Ujerumani kuthamini sarafu zao dhidi ya dola.
Uthamini wa yen ulichochea Bubble kubwa ya mali ya Kijapani ambayo ilipasuka na athari mbaya mnamo 1989, na kumaliza vita vyake vya baada ya vita.
Trump sasa anatafuta kuthamini sarafu zingine kuu. Tayari, amefanikiwa kupata washirika wake wa Ulaya kukubaliana.
Walakini, inaonekana kuwa uwezekano kwamba Trump atapata China na uchumi mwingine wa BRICS kufanya hivyo, kwani wanajua jinsi Accord ya Plaza iliathiri Japan.
Vifungo vya karne
Mamlaka mengine ya kitaifa ya kununua vifungo vya Hazina ya Amerika ili kuleta utulivu kwa sarafu zao kwa muda mrefu zimesababisha kuthamini dola.
Sasa wanatarajiwa kusaidia kupungua dola. Miran amependekeza kwamba karne ya toleo la Amerika, yaani, vifungo vya miaka 100, kwa viwango vya chini vya riba, chini ya viwango vya sasa vya dhamana ya Hazina ya Amerika.
Miran inataka mameneja wa fedha za benki kuu ya kigeni kuuza mali zao zilizo na madhehebu ya dola. Wanapaswa “kumaliza” “milki yao iliyobaki ya akiba” na deni la muda mfupi na kukopa kwa muda mrefu.
Miran ni wazi: “Hazina ya Amerika inaweza kununua kwa muda mrefu kutoka sokoni na kuchukua nafasi ya kukopa na vifungo vya karne kuuzwa kwa sekta rasmi ya nje.”
Mpango wake kwa hivyo unakusudia kulazimisha wamiliki wa deni la serikali ya Amerika (‘Hazina’) kupanua muda wa mikopo yao.
Viwango vya chini sana vya riba kwa vifungo vya karne vitahakikisha kuwa watumwa wa kigeni wanalipa vizuri zaidi Amerika kwa ‘fursa’ ya dola za kukopa.
Kwa Miran, kuthamini sarafu zingine dhidi ya dola pia kutaimarisha uchumi wa Amerika. Viwanda vya Amerika vitaimarisha kwani mauzo yake yanakuwa ya ushindani zaidi.
Kwa hivyo, yake Mar-a-Lago Accord Mpango unatarajia mataifa mengine kulipa zaidi ili kuimarisha uchumi mkubwa na tajiri duniani.
Mpango wa Miran Mar-a-Lago bado sio sera rasmi ya Amerika. Walakini, hii inaweza kubadilika na miadi ya Miran kama mwenyekiti anayefuata wa Fed, akichukua nafasi ya Trump 1.0 kuteua Jerome Powell.
Brics de-dollarisation?
Walakini, mpango uliotangazwa wa Miran wa kuimarisha uchumi wa Amerika kwa kupungua dola dhidi ya sarafu zingine kubwa pia umeongeza kasi ya de-dollarisation.
Katika miaka ya hivi karibuni, BRICS imeshutumiwa kwa kula njama ya kuharakisha de-dollarisation ulimwenguni, lakini kwa kweli hii sio matarajio ya pamoja.
Ukosefu wa ziada wa biashara, Brazil na Afrika Kusini wametetea densi kwa muda mrefu. Lakini malalamiko ya Urusi yanahusiana zaidi na silaha za hivi karibuni za NATO za vyombo vya kifedha dhidi yake.
Hakuna shauku inayoweza kulinganishwa kati ya nchi zingine wanachama wa BRICS, ambazo zina ziada ya biashara yenye afya na mali zaidi ya dola.
Upanuzi wake wa hivi karibuni wa ushirika utafanya msimamo rasmi wa BRICS de-dollarisation hata uwezekano.
Walakini, uongozi wa Trump unategemea umma wa Amerika kuamini ulimwengu wote unafanya njama dhidi yao.
IPS UN Ofisi
© Huduma ya Inter Press (20251111070612) – Haki zote zimehifadhiwa. Chanzo cha asili: Huduma ya waandishi wa habari
